Lavanta Tohumu, Rosea, Gül renkli Lavanta, pek de alışık olmadığımız ender türlerden biridir. Angustifolia türüne dahil olduğundan ne kokusundan ne de şifalı aromaterapik yağlarından hiçbir eksiği olamayan Rosea, cüce bir türdür.
Özellikle küçük bahçelerde ve terasta, saksı yetiştiriciliğinde bu nedenle tercih edilir. Hızla büyümez ve derli toplu, kompakt halini korur. Genelde 2-3 yılda sadece 35 cm. Büyür ve bu da Rosea'yı, bakımı kolay bir bitki sınıfına sokar. Rosea'yı, bordürlerinde kullanmak isteyenlerin bu özelliğini akılda tutarak, fideleri diğer türlere göre daha sık, yani 25 cm. Aralıkla dikmeleri tavsiye edilir.
Leylak ve Mavi tonlarında açan diğer lavantalara hem kontrast oluşturan hem de alternatif olan çok değerli, ender bir türdür. Meyvemsi tadı nedeniyle, Rosea, mutfakta da özellikle keklerinize ve tatlılarınıza katmak isteyeceğiniz, aromalı yapraklara sahiptir.
Dünyanın en ünlü lavantaları, Fransa'nın Provence bölgesinden çıkar. Peki, kısa sürede Fransa'ya rakip olan ve son yıllarda ihracatına da başlanılan, Türkiye'nin Provence Bölgesinin, İzmir'in Çeşme ilçesi olduğunu biliyor muydunuz?
Kireçli topraklara âşık olan Lavanta, Çeşme'nin güneşli ve bereketli topraklarıyla buluşunca Dünyanın en kaliteli Lavantalarının yetişmesine olanak sağladı. Özellikle zeytin ağaçlarının bulunduğu bölgelerde ekimi yapılan Lavantalar, çevresindeki bitkilerin yaşam haklarına müdahale etmeden, hatta onlara destek olarak büyüyüp yetişmekteler. Buradan yola çıkarak siz de kuraklığa çok dayanıklı bu bitkileri, ağaç çevrelerine, çiçek tarlalarının arka bölümlerine ekebilirsiniz. Ama hepsinden önce, yazın Çeşme'ye tatile gidenlere bir demet kurutulmuş Lavanta almadan dönmemelerini de hatırlatmak isteriz.
Lavanta Tohumu ve Ekimi
Lavantalar, mükemmel birçok yıllık bahçe bordür bitkisidir. Ülkemiz şartlarında kolaylıkla yetişen, bol güneş ve drenajlı toprak isteyen lavantaların bakımı da zahmetsizdir. Çiçekleri kesme çiçek olarak kullanabildiği gibi, lavantanın meşhur kokusunu da unutmamak gerekir. Yaprağından, çiçeğine kokulu olan bitkinin, kurutulan kısımları parfüm keseleri yapımında kullanılabildiği gibi, sabun, şampuan ve parfümeri yapımında da kullanılır. Lavantalar aynı zamanda şifalı otlar sınıfını da giren eşi bulunmaz baharlardır.
Lavanta, boy olarak bir metreye kadar büyüyebilen çok yıllık bir bitki türüdür. Bitkinin, çiçeklerinden elde edilen yağlar dünya üzerinde en fazla ticari hacme sahip olan türdür.
Lavantanın genel özellikler arasında herhangi bir toprak şekline bağımlı olmaması ve kuru topraklarda daha iyi gelişim göstermesi en bilinenlerdir. Hava değişimleri ve özellikle kuru ve soğuk havalara karşı çok dayanıklı olan bitki nadir görülen durumlarda soğuktan dolayı zarar görebilmektedir. Lavantanın üretimi sırasında iki yol izlenebilir. Birincisi, bitkinin kök ve sürgünlerinden faydalanılarak yapılan üretim, ikincisi ise tohum ile yapılan üretimdir. Lavanta bitkisinin az tohum verişi nedeniyle ikinci yol daha zor ve uzun bir süreç gerektirir. Bir diğer dezavantaj ise fidenin yetiştiricilik sırasında yabani otların saldırısına maruz kalmasıdır.
Lavanta bitkisinin ekimi öncesinde mutlaka arazi doğru ve derin biçimde sürülmelidir. Tohum ile ekim işlemi yapacak kişiler, derin sürüm sonrası tohum yatağını doğru şekilde ayarlamalıdır. Fidenin dikimi sonrası, verimli bir yetiştirme için arazi yapısına uygun şekilde sulama yapılmalı ve gübreleme uygulanmalıdır. Bitkinin, düzenli sulanması ve kontrolü ile verimli bir hasat elde edilebilir.